Uwaga: Percepcja wzrokowo-przestrzenna
VITA MIASTO
Angielska nazwa: Spatial Cognition (Vita City)
Umiejętności orientacji, nawigacji i działania w przestrzeni są nazywane orientacją przestrzenną. Orientacja przestrzenna obejmuje podstawowe funkcje, takie jak: lokalizacja wzrokowa i słuchowa, informacje o pozycji własnego ciała lub jego położeniu w przestrzeni, wiedza przestrzenna, uwaga przestrzenna, porównywanie współrzędnych przestrzennych z różnych systemów sensorycznych, a także wykorzystywanie aktualnie odbieranych lub przechowywanych informacji przestrzennych do konkretnych zadań (np. rysowanie, budowanie).
Sprawność wzrokowo-konstrukcyjna
Trening „Mapa miasta” pomaga poprawić percepcję przestrzenną i sprawność wzrokowo-konstrukcyjną. W pierwszej części zadania należy mapę miasta uzupełnić odpowiednimi elementami. Trening ten pomaga osobom mającym trudności:
- w szacowaniu długości,
- w określaniu rozmiaru i rozmieszczaniu kształtów,
- w określaniu relacji przestrzennych elementów w obrębie figury lub w korzystaniu z systemu odniesień przestrzennych,
- w radzeniu sobie z trójwymiarowością kształtów i obiektów.
.
Orientacja wzrokowa
Pacjenci z zaburzoną orientacją wzrokową w przestrzeni dwuwymiarowej bardzo często mają problemy ze zrozumieniem złożonego schematu wizualnego (np. mapy miasta). Przeszukiwanie wzrokowe takich szablonów charakteryzuje się u nich brakiem zgodności między rytmem ruchu gałek ocznych a strukturą przestrzenną szablonu. Upośledzenie orientacji wzrokowej i nawigacji w przestrzeni trójwymiarowej, w znanym lub nowym otoczeniu oraz na mapie, przypisuje się utracie zdolności do przetwarzania informacji przestrzennych lub geograficznych. Orientacja wzrokowa jest ćwiczona w drugiej części treningu. Uczestnik trenuje wzorce ruchów gałek ocznych, podczas szukania najkrótszej drogi do mety.
Opis zadania
Podana jest mapa miasta. Mapy mają różne stopnie złożoności (w zależności od poziomu trudności). Zadanie składa się z dwóch części:
- Należy uzupełnić niekompletną mapę miasta.
- Należy zaplanować najkrótszą trasę od startu do mety.
Część 1: Uzupełnij mapę miasta
Brakuje niektórych części mapy miasta. Trenujący powinien uzupełnić brakujące fragmenty.
- Poziomy łatwe: fragmenty mapy miasta, które należy wstawić są umieszczone z boku ekranu. Części nie muszą być obracane w celu dopasowania do planu (obrót następuje automatycznie). Użytkownik przeciąga wybrane elementy od krawędzi do luk na mapie.
- Poziomy trudniejsze: trening przebiega podobnie, ale czasami obrazki z fragmentami mapy trzeba obrócić, aby pasowały do planu. Elementy są obracane przed lub po przeciągnięciu ich w wolne miejsce na planie. Odbywa się to poprzez stuknięcie/kliknięcie, każde kliknięcie obraca element o 90 stopni. Jeśli mapa jest prawidłowo uzupełniona trenujący przechodzi do drugiej części zadania.
Część 2: Znajdź najkrótszą trasę
Na uzupełnionej mapie miasta znajdują się atrakcje turystyczne. W drugiej części zadania należy wyznaczyć najkrótszą trasę od startu do mety, ale taką, która „przechodzi” przez wszystkie zabytki. Postać (czyli początek drogi, start) i flaga (koniec trasy, meta) są wyświetlane w dowolnym miejscu na mapie. Zadanie polega na poprowadzeniu postaci najkrótszą drogą przez wszystkie zabytki do miejsca docelowego.
Na wyższych poziomach trudności niektóre odcinki trasy są oznaczone jako ulice jednokierunkowe. Zasada jednokierunkowości obowiązuje do następnego skrzyżowania. Strzałki oznaczające ulice jednokierunkowe są wyświetlane po uzupełnieniu mapy miasta.
Jeśli użytkownik nie skorzystał z najkrótszej trasy, program poinformuje go o tym. W takim przypadku użytkownik może spróbować ponownie znaleźć najkrótszą trasę
Procedura
W oknie startowym, gdzie jest lista trenowanych obszarów, wybierz obszar „Uwaga”, a w nim moduł „Percepcja wzrokowo-przestrzenna” (vita miasto).
Pojawi się okno wyboru poziomu trudności i czasu trwania treningu.
Poziom trudności
Aby trenujący się nie zniechęcił, trening rozpoczyna się od niskiego poziomu trudności. Wszystkie pozostałe poziomy są zablokowane kłódką, którą trzeba otworzyć, wykonując poprzednie zadanie.
Jeśli terapeuta chce pominąć niektóre poziomy trudności, może włączyć opcję „Terapeuta może rozpocząć wszystkie poziomy” w menu „Pacjent -> Edycja”.
Czas trwania treningu
Na ogół zaleca się 20 minut treningu. Zbyt długa sesja treningowa powoduje spadek uwagi, pacjent często popełnia błędy i odczuwa zniechęcenie.
W przypadku osób poważnie dotkniętych zaburzeniami, czas trwania treningu powinien zostać skrócony np. do 10 minut (zakres uwagi). W takim przypadku warto przeprowadzić kilka sesji dziennie.
Postępy w terapii
Postęp terapii jest zapisywany automatycznie. Nowa sesja jest kontynuowana od poziomu trudności, na którym zakończyła się ostatnia sesja.
Okno „Wyniki” umożliwia wyświetlenie różnych informacji na temat przebiegu terapii (przycisk w dolnej części okna „Moduły terapii”).
